تصمیم‌گیری بخش جدایی‌ناپذیر زندگی روزمره است، از انتخاب لباس تا انتخاب شغل. اما آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چرا بعضی افراد ساعت‌ها برای یک تصمیم ساده وقت می‌گذارند، در حالی که برخی دیگر خیلی سریع انتخاب می‌کنند؟ پاسخ در دو سبک متفاوت تصمیم‌گیری نهفته است: بیشینه‌گرایانه و بسنده‌جویانه.
۱. بیشینه‌گرایی (Maximizing): جست‌وجوی کمال
بیشینه‌گراها معتقدند که باید بهترین انتخاب ممکن را داشته باشند. آنها:
- ساعت‌ها تحقیق می‌کنند.
- تمام گزینه‌ها را با دقت مقایسه می‌کنند.
- به دنبال راه‌حل کامل و بی‌نقص هستند.
مثال: فردی که برای خرید یک لپ‌تاپ، تمام مدل‌های موجود را بررسی می‌کند، نظرات کاربران را می‌خواند و ماه‌ها درگیر این تصمیم می‌شود!
۲. بسنده‌جویی (Satisficing):رضایت به گزینه به اندازه کافی خوب
بسنده جویان برعکس بیشینه گرایان، به دنبال گزینه‌ای هستند که معیارهای اولیه‌شان را برآورده کند و خود را درگیر جست‌وجوی بی‌پایان نمی‌کنند. آنها:
- پس از یافتن گزینه ای که حداقل معیارهایشان را برآورده کنند، جست‌وجو بین گزینه‌هارا را متوقف می‌کنند.
-سریع تصمیم می‌گیرند.
-انرژی کمتری برای تصمیم گیری صرف می‌کنند.
مثال: فردی که برای خرید لپ‌تاپ، پس از بررسی چند مدل و مطمئن شدن از تناسب با نیازهایش، سریع خرید می‌کند.
کدام سبک بهتر است؟
برخی افراد به طور طبیعی تمایل بیشتری به بیشینه‌گرایی دارند. ذهن آنها به دنبال منطقی‌ترین و کامل‌ترین پاسخ است. اما چرا با اینکه بیشینه‌گرایی منجر به پیدا کردن بهترین گزینه می‌شود، راه حل ایده‌آل نیست؟
مشکلات بیشینه‌گرایی:
- اتلاف وقت و انرژی (فلج تحلیلی یا Analysis Paralysis)
- کمال‌گرایی افراطی که منجر به استرس می‌شود.
- تردید و سرزنش خودپس از تصمیم‌گیری.
[بیشینه گرایان] مشاغل بهتری پیدا می کنند، اما از شغلی که به دست می آورند کمتر راضی هستند. بنابراین سوالی که باید پرسیده شود این است که آیا آنچه برای شما مهمتر است نتیجه عینی است یا احساس درونی؟ -بری شواترز، روان‌شناس و استاد روان‌شناسی
میانبرهای ذهنی،ابزاری برای تعادل بین دو سبک تصمیم‌گیری
حال سوال اصلی اینجاست: چگونه می‌توان بین این دو سبک تعادل ایجاد کرد؟ به عبارت دیگر، چطور می‌توان بهترین گزینه را انتخاب کرد بدون اینکه زمان و انرژی زیادی برای جستجو هدر داد؟
پاسخ در استفاده از "میانبرهای هوشمند" است. این میانبرها شامل قوانین ساده و کاربردی هستند که با تمرکز بر معیارهای کلیدی و نادیده گرفتن معیارهای نه چندان مهم، روند تصمیم‌گیری را سریع‌تر می‌کنند. اما نکته مهم این است که هر یک از این قوانین در موقعیت‌های خاصی بهترین نتیجه را می‌دهند و باید بدانیم در چه شرایطی از هرکدام استفاده کنیم.
برای یادگیری این میانبرها و زمان به‌کارگیری آنها، می‌توانید به "جعبه ابزار تصمیم‌گیری" مراجعه کنید.
دیدگاه خود را بنویسید